Çevresel sağlık, insanların sağlığını etkileyen çevresel faktörlerin, insan sağlığına olan etkilerini inceleyen bir disiplindir. Bu alan, hava, su, toprak gibi doğal unsurların yanı sıra, insan faaliyetlerinin yarattığı yapay çevresel unsurların da insan sağlığı üzerindeki etkilerini ele alır. Çevresel sağlık, bireylerin ve toplulukların sağlık durumunu etkileyen çeşitli risk faktörlerini belirlemek ve bu faktörlere karşı önleyici stratejiler geliştirmek amacıyla, ekoloji, epidemioloji, mikrobiyoloji ve kimya gibi birçok bilim dalından yararlanır.
Çevresel sağlık, insanların bulunduğu ortamların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini inceleyerek, bu ortamların insan sağlığı üzerindeki etkilerini analiz eder. Örneğin, hava kalitesi, insan sağlığı üzerinde doğrudan etkili bir faktördür. Havadaki kirleticiler, özellikle partikül madde, karbondioksit, azot oksitleri ve sülfür dioksit gibi maddeler, solunum yolu hastalıklarına, kalp rahatsızlıklarına ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, hava kalitesinin izlenmesi ve düzenlenmesi, çevresel sağlık açısından büyük önem taşır.
Su kaynakları da çevresel sağlığın önemli bir parçasıdır. Kirli su, birçok hastalığın yayılmasına neden olur ve bu durum, özellikle gelişmekte olan ülkelerde büyük bir sağlık sorunu teşkil eder. Su kaynaklarının kirlenmesi, sanitasyon eksiklikleri ve suyun güvenli bir şekilde temin edilememesi, su ile bulaşan hastalıkların artmasına yol açar. Bu sebeplerle, su kalitesinin korunması ve iyileştirilmesi, çevresel sağlık alanında kritik bir konu olarak öne çıkar.
Toprak kalitesi de çevresel sağlık üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tarımda kullanılan kimyasallar, ağır metaller ve diğer kirleticiler, toprağın yapısını ve sağlığını bozarak, bu toprakta yetişen gıdaların kalitesini etkileyebilir. Bu durum, tarım ürünleri aracılığıyla insan sağlığına zarar verebilir. Tarım uygulamalarında çevresel sağlık açısından sürdürülebilir yöntemlerin benimsenmesi, insanların sağlıklı gıdalara ulaşmasını sağlamak açısından oldukça önemlidir.
Çevresel sağlık sorunları, aynı zamanda sosyal ve ekonomik faktörlerle de ilişkilidir. Düşük sosyoekonomik düzeyde yaşayan topluluklar, genellikle daha kötü çevresel koşullara maruz kalırlar. Bu durum, sağlık hizmetlerine erişim sorunlarıyla birleştiğinde, bu topluluklarda sağlık sorunlarının artmasına neden olabilir. Çevresel adalet, çevresel sağlık alanında önemli bir kavramdır; bu kavram, tüm bireylerin eşit çevresel koşullara sahip olmasını ve sağlık hizmetlerine erişiminin sağlanmasını ifade eder.
Çevresel sağlık kapsamında, ayrıca iklim değişikliği de önemli bir konu olarak ele alınmaktadır. İklim değişikliğinin etkileri, sağlık üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir. Aşırı hava olayları, sıcak hava dalgaları, kuraklık ve sel gibi iklim değişikliği ile ilgili olaylar, insanların sağlık durumunu tehdit eden risk faktörleri arasında yer alır. Bu bağlamda, çevresel sağlık, iklim değişikliği ile mücadele etmek amacıyla stratejiler geliştirilmesini gerektirir.
Sonuç olarak, çevresel sağlık, insan sağlığını doğrudan etkileyen çevresel faktörlerin incelendiği ve bu faktörlerle ilgili sorunların çözümüne yönelik çalışmaların yapıldığı bir disiplindir. Hava kalitesi, su kaynakları, toprak sağlığı ve iklim değişikliği gibi unsurlar, çevresel sağlığın temel bileşenlerindendir.