ISO 14064, seragazı emisyonlarının hesaplanması, azaltılması ve doğrulama işlemlerine dair kılavuzlar sunan bir dizi uluslararası standarttır. Bu standartlar, kuruluşların sera gazı emisyonlarını şeffaf, ölçülebilir ve yönetilebilir bir şekilde ele almalarını sağlayarak, iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunmayı hedefler. Üç ana bölümden oluşur: ISO 14064-1, ISO 14064-2 ve ISO 14064-3. Her bir bölüm farklı bir amaca hizmet eder ve kuruluşların karbon ayak izlerini yönetme süreçlerine farklı aşamalarda destek sağlar.
ISO 14064-1: Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması ve Raporlanması
Bu standart, bir kuruluşun sera gazı emisyonlarının niceliksel olarak belirlenmesi ve raporlanması için bir çerçeve sunar. Kuruluşların emisyon envanterlerini oluşturmaları, kapsamlarını tanımlamaları (örneğin, doğrudan emisyonlar, dolaylı emisyonlar), emisyon kaynaklarını belirlemeleri, emisyon faktörlerini kullanarak emisyon miktarlarını hesaplamaları ve sonuçları belgelemeleri için rehberlik sağlar. Standart, emisyonların hesaplanması için çeşitli yöntemler ve veri toplama teknikleri sunarken, güvenilirlik ve doğruluk ilkelerini vurgular. Bu bölüm, karbon ayak izinin hesaplanması, doğrulanması ve raporlanmasıyla ilgili en temel prensipleri kapsar. Kapsam 1, Kapsam 2 ve Kapsam 3 emisyonlar detaylı bir şekilde açıklanır ve her bir kapsam için uygun hesaplama yöntemleri sunulur. Kapsam 1 doğrudan kaynaklardan (örneğin, şirket araçlarından), Kapsam 2 satın alınan elektrikten gibi dış kaynaklardan ve Kapsam 3 ise değer zincirinin geri kalanından (örneğin tedarikçilerden, ulaştırmadan) kaynaklanan emisyonları ifade eder. Hesaplamaların şeffaflığı ve izlenebilirliği sağlamak için standart yöntemler kullanılır ve bu süreçlerin düzenli aralıklarla tekrarlanması önerilir.
ISO 14064-2: Sera Gazı Emisyonlarının Azaltılması
Bu standart, kuruluşların sera gazı emisyonlarını azaltma projelerini planlamaları, uygulamaları ve yönetilmeleri için bir metodoloji sunar. Emisyon azaltım projelerinin tasarımı, uygulanması ve sonuçlarının izlenmesi, doğrulanması ve raporlanması için ayrıntılı bir yol haritası sağlar. Projelerin hedeflerinin belirlenmesi, performans göstergelerinin tanımlanması, azaltım potansiyelinin değerlendirilmesi ve proje başarılarının ölçülmesi için sistematik bir yaklaşım benimser. Bu standart, emisyon azaltım projelerinin çevresel bütünlüğünü sağlamak, maliyet etkinliğini artırmak ve projelerin uygulanabilirliğini maksimize etmek için önemli bir araçtır. Ayrıca, emisyon azaltma projelerinin doğrulanabilirlik ve güvenilirlik gibi önemli ölçütleri yerine getirdiğinden emin olmak için kontrollü bir yaklaşım sağlar. İşte bu bölümde, azaltım potansiyelinin belirlenmesi, azaltım projelerinin seçimi, uygulanması ve değerlendirilmesi ayrıntılı olarak anlatılır.
ISO 14064-3: Sera Gazı Emisyonlarının Doğrulanması ve Doğrulama
Bu standart, bir kuruluşun sera gazı emisyon envanterlerinin ve azaltım projelerinin doğrulanması için bir çerçeve sunar. Bağımsız bir üçüncü taraf doğrulayıcının, bir kuruluşun emisyon envanteri veya azaltım projesinin doğruluğunu ve güvenilirliğini doğrulamasını sağlayan bir süreç tanımlar. Doğrulama, emisyon verilerinin kalitesini ve kullanılan metodolojilerin uygunluğunu değerlendirir. Standart, doğrulama sürecinin kapsamını, metodolojisini, kriterlerini ve raporlamasını belirler. Bu bölüm, emisyon envanterlerinin ve emisyon azaltım projelerinin güvenilirliğini ve şeffaflığını artırmak amacıyla tasarlanmıştır. Bu, güvenilirliği artırmak için bağımsız denetimlerin nasıl yapılacağını ayrıntılarıyla açıklar ve raporlamanın gereklilikleri hakkında bilgi verir.
ISO 14064 standardı, kuruluşların sera gazı emisyonlarını etkili bir şekilde yönetmelerine ve iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunmalarına yardımcı olmak için kapsamlı bir çerçeve sunar. Bu standartlar, şeffaflık, hesap verebilirlik ve güvenilirlik ilkelerini benimseyerek, karbon ayak izinin azaltılması için küresel çabalara önemli bir katkı sağlar. Standartların uygulanması, kuruluşların çevresel performanslarını iyileştirmelerine, risklerini azaltmalarına ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olur. Aynı zamanda yatırımcılar, paydaşlar ve düzenleyiciler için önemli bir referans noktası oluşturarak, karbon piyasalarındaki güvenilirliği artırır ve bilgi paylaşımını teşvik eder. ISO 14064, gönüllü bir standart olmasına rağmen, giderek daha fazla sayıda kuruluş tarafından benimsenmekte ve iklim değişikliğiyle mücadele için önemli bir araç olarak kabul edilmektedir.