JOINT IMPLEMENTATION (ORTAK UYGULAMA MEKANİZMASI)
Joint Implementation (Ortak Uygulama Mekanizması), Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kapsamında geliştirilen ve Kyoto Protokolü döneminde uygulanan önemli bir esnek mekanizmadır. Bu mekanizma, sanayileşmiş ülkelerin, sera gazı emisyonlarını azaltma yükümlülüklerini yerine getirirken, başka bir sanayileşmiş ülkede veya ekonomisi geçiş sürecinde olan ülkede emisyon azaltım projeleri gerçekleştirmelerine olanak tanır. Böylece, emisyon azaltımları daha maliyet etkin bir şekilde sağlanabilir ve küresel iklim değişikliği ile mücadelede iş birliği teşvik edilir.
Ortak Uygulama Mekanizması, Kyoto Protokolü’nün Madde 6 kapsamında tanımlanmıştır ve bu mekanizma aracılığıyla, bir ülke başka bir ülkede gerçekleştirdiği emisyon azaltım faaliyetlerinden elde edilen emisyon azaltım birimlerini (Emission Reduction Units – ERUs) kullanarak kendi emisyon hedeflerine katkıda bulunabilir. Bu birimler, projelerin doğrulanması ve onaylanması sürecinden geçtikten sonra, ilgili taraflar arasında transfer edilir ve ticareti yapılabilir.
Joint Implementation projeleri, genellikle enerji verimliliği, yenilenebilir enerji, atık yönetimi, orman koruma ve endüstriyel proses iyileştirmeleri gibi alanlarda gerçekleştirilir. Bu projeler, hem emisyonların azaltılmasını sağlar hem de teknoloji transferi, sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik iş birliği gibi ek faydalar sunar. Mekanizma, taraf ülkelerin uluslararası denetim ve raporlama sistemlerine tabi olması nedeniyle, şeffaflık ve güvenilirlik açısından yüksek standartlara sahiptir.
Ortak Uygulamanın temel avantajlarından biri, emisyon azaltımlarının daha düşük maliyetle gerçekleştirilmesine olanak tanımasıdır. Emisyon azaltımı maliyetleri ülkeden ülkeye değişiklik gösterdiğinden, yüksek maliyetli projeler yerine daha uygun maliyetli projelere yatırım yapılabilir. Bu durum, küresel sera gazı emisyonlarının toplamda daha etkin bir şekilde azaltılmasını sağlar. Ayrıca, mekanizma, taraf ülkeler arasında teknoloji transferi ve kapasite geliştirme süreçlerini destekleyerek, iklim politikalarının uygulanmasında iş birliğini güçlendirir.
Joint Implementation projelerinin uygulanabilmesi için, taraf ülkelerin Ulusal Onay Mekanizmaları kurmaları ve projelerin uluslararası doğrulama ve sertifikasyon süreçlerinden geçmesi gerekmektedir. Projeler, bağımsız üçüncü taraflarca denetlenir ve emisyon azaltımları doğrulandıktan sonra ERU birimleri oluşturulur. Bu birimler, Kyoto Protokolü kapsamında emisyon ticaretinde kullanılabilir ve tarafların yükümlülüklerini yerine getirmelerine katkı sağlar.
Ortak Uygulama Mekanizması, Kyoto Protokolü’nün esnek mekanizmaları arasında Clean Development Mechanism (CDM) ve Emissions Trading (Emisyon Ticareti) ile birlikte yer alır. CDM, gelişmekte olan ülkelerde projeler gerçekleştirilirken, Joint Implementation daha çok sanayileşmiş ülkeler ve geçiş ekonomileri arasında uygulanır. Bu ayrım, mekanizmaların hedef ülkeler ve uygulama alanları açısından farklılaşmasını sağlar.
Joint Implementation mekanizması, iklim değişikliği ile mücadelede uluslararası iş birliği ve piyasa tabanlı çözümler geliştirilmesinde önemli bir araçtır. Ancak, mekanizmanın etkinliği, taraf ülkelerin politik